Met de opening van een historische kunstwandeling op 6 juni 2021 viert Ciro het 100-jarig bestaan van Hornerheide. Deze bosrijke omgeving in Midden-Limburg vormt al een eeuw lang de ideale plek voor de behandeling en revalidatie van patiënten met longziekten. Het oorspronkelijke sanatorium voor tuberculosepatiënten groeide in die honderd jaar uit tot een uniek kennis- en behandelcentrum in het Nederlandse zorglandschap. Waar naast patiëntenzorg ook innovaties en het delen van kennis belangrijke speerpunten zijn.
Bij gelegenheid van dit eeuwfeest blikt longarts en Ciro-bestuurder dr. Frits Franssen graag even terug: “Oorspronkelijk was op Hornerheide het RK Groene Kruis Sanatorium gevestigd voor mensen met tuberculose. Op deze locatie werden ze geïsoleerd van de samenleving vanwege het infectiegevaar. Quarantaine was toen ook al een doeltreffende remedie tegen infecties. Destijds dacht men echter dat de patiënten vooral bedrust nodig hadden om te herstellen. Tegenwoordig denken we daar heel anders over en stimuleren we juist om zoveel mogelijk te bewegen. Later werd het sanatorium een zorgcentrum voor oud-mijnwerkers. Vanaf 1985 werd dit het Astmacentrum Hornerheide en sinds 2010 is de samenwerking tussen de stichting Proteion Thuis en het Maastricht UMC+ juridisch verankerd in Ciro+ B.V.
Ciro is dus van oudsher een longrevalidatiecentrum en centrum voor complexe longaandoeningen. Door de intensieve samenwerking met onze partners Proteion Zorg en mede-aandeelhouder Maastricht UMC+ kunnen we een compleet pakket aan innovatieve longzorg bieden. Ciro is gespecialiseerd in het behandelen van mensen met chronische longaandoeningen, zoals COPD en astma, hartfalen en slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen. We zijn een centrum met expertise voor de behandeling van patiënten met complexe chronische longaandoeningen, en bijvoorbeeld de revalidatie van patiënten met longventielen bij COPD (zie kader over ‘longventielen’). Onze artsen en onderzoekers werken al jarenlang intensief samen met de afdeling Longziekten en andere afdelingen van het Maastricht UMC+ om bestaande behandelingen te blijven verbeteren en nieuwe te introduceren.”
‘Dankzij de longventielen ben ik minder beperkt’
Mevrouw Mia Koenen (62) uit Susteren heeft sinds vijf jaar COPD. “Ik kon nog wel alles, maar sporten, lange wandelingen en bergop lopen werden een steeds groter probleem. Op internet ontdekte ik dat ze in Groningen en Maastricht gespecialiseerd waren in het plaatsen van longventielen als oplossing voor mijn klachten. Via mijn huisarts en de longarts in het Zuyderland ziekenhuis van Sittard kwam ik bij longarts drs. Rein Posthuma terecht. Hij deed een serie testen en kwam gelukkig tot de conclusie dat ik een geschikte kandidaat was voor longventielen. Ik heb geen moment getwijfeld, want mochten de ventielen uiteindelijk toch geen goede oplossing blijken, dan kunnen ze altijd nog relatief eenvoudig verwijderd worden.
Op de dag van de geplande ingreep in 2019 zagen de artsen op het laatste moment iets op de scan van mijn longen, waardoor besloten werd om de ventielplaatsing 3 maanden uit te stellen. Maar toen kwam de coronavirus pandemie en moest ik nog langer wachten. Op 17 september 2020 ging het eindelijk gebeuren. Toen ik bijkwam uit de narcose was mijn eerste vraag: “Zitten ze erin?” Er bleken maar liefst drie ventielen geplaatst te zijn. Wat was ik daar blij mee. Maar in de volgende nacht en dagen verslechterde mijn situatie en kreeg ik veel pijn. Bij 1 op de 5 patiënten kan als complicatie een klaplong ontstaan, en dat was bij mij ook het geval. Ik moest daarom vijf dagen plat blijven liggen. Gelukkig herstelde mijn long zichzelf daarop goed. Door deze complicatie mocht ik de eerste drie maanden nog niet autorijden en niet aan mijn conditie gaan werken, en eigenlijk vond ik dat nog het meest vervelend. Want normaalgesproken mag je gelijk bij Ciro gaan revalideren en trainen na je ontslag uit het ziekenhuis. Dus ik was blij dat mijn longarts me na 2,5 maand toch groen licht gaf om onder begeleiding te starten met fietsen. En daarna ging ik al snel goed vooruit.
Mijn COPD is natuurlijk niet weg, maar ik voel me nu veel minder beperkt. De hele dag lekker bezig kunnen blijven is voor mij het belangrijkste. Ik heb genoeg te doen in mijn tuin en kan weer heerlijk genieten van onze kleinzoon en na de corona ga ik graag weer op vakantie. Mijn leven is makkelijker geworden dankzij mijn longventielen en ik hoop dat het nog steeds beter zal gaan. Ik hoef niet meer zoveel pauzes te nemen en mensen vinden ook dat ik er gezonder uitzie. Mijn levensverwachtingen zijn nu enorm verbeterd. En daar zijn mijn man en ik natuurlijk heel blij mee.”
Met verhalen, citaten, terug- en vooruitblikken, foto’s etc. Op 6 juni wordt het eerste exemplaar officieel overhandigd aan waarnemend Gouverneur Johan Remkes. Onderdeel van het boek is ook een tijdlijn waarop de belangrijkste mijlpalen vermeld zijn.
Mensen met de longziekte COPD houden bij het uitademen te veel restlucht in hun longen. Daardoor raken ze benauwd en hebben ze moeite met inspannen. Door onder narcose kleine ventieltjes te plaatsen in de luchtwegen in de longen, wordt de hoeveelheid restlucht verminderd en verminderen de klachten en verbetert de kwaliteit van leven. Vanwege het risico op complicaties vindt deze ingreep plaats in het Maastricht UMC+ en blijven de patiënten hier vijf dagen ter observatie. Voorafgaand aan de ventielbehandeling revalideren patiënten in Ciro. Momenteel loopt er een onderzoek dat bestudeert of de revalidatie effectiever is ná de ingreep. De longartsen en onderzoekers werken nauw samen op beide locaties. Longventielen worden sinds 2016 bij longpatiënten geplaatst in het MUMC+ en daarmee was het ziekenhuis na UMC Groningen het tweede centrum van Nederland.