Deelnemen aan onderzoek

Ademtest voor peuters

Is het astma of ‘gewoon’ een virusje? Bij jonge kinderen is dat moeilijk te bepalen. Daardoor krijgen kinderen niet altijd de juiste behandeling met mogelijk schade aan de longen als gevolg. Daar willen we verandering in brengen. Daarom onderzoeken we of een ademtest een vroege diagnose van astma mogelijk maakt. Hiervoor zijn we op zoek naar kinderen van 2 of 3 jaar oud.

Ongeveer vier op de tien kinderen onder de zes jaar hebben last van hoestklachten, benauwdheid en/of piepen. Jonge kinderen hebben nu eenmaal nog niet zo’n sterke afweer en lopen soms wel tien tot twaalf keer per jaar een virusinfectie op. Gelukkig groeien twee op de drie van deze groep inderdaad over de klachten heen. Zij hadden dan alleen last van piepen door een virus. Maar de rest heeft minder geluk en ontwikkelt astma. Op dit moment kunnen we pas op vijf- à zesjarige leeftijd écht vaststellen of een kind astma heeft. Tot die tijd krijgen kinderen met astma daardoor niet altijd de juiste medicijnen of te weinig van een medicijn. Dat is een groot probleem, want zo kunnen hun longen schade oplopen. Daarnaast krijgen kinderen die uiteindelijk géén astma hebben soms wel astmamedicijnen, terwijl ze daar geen baat bij hebben. Niet weten wat er aan de hand is is lastig voor patiënten, ouders en behandelaars.

Eerder een betrouwbare diagnose

In eerder onderzoek hebben wij gevonden dat met een ademtest wel een betrouwbare en vroegtijdige astmadiagnose bij jonge kinderen mogelijk is. Met deze ademtest vangen we de uitademingslucht op in een ballon terwijl het kind gedurende enkele minuten rustig ademhaalt. Er is dus hoop voor jonge kinderen met luchtwegklachten en hun ouders. Met dit onderzoek willen we de laatste stap zetten naar de toepassing van de ademtest in de dagelijkse praktijk. We willen weten of het gebruik van de ademtest écht leidt tot gezondheidswinst en besparing van zorgkosten.

Informatie voor ouders

Als uw kind 2 of 3 jaar oud is en als een arts en/of verpleegkundige heeft vastgesteld dat uw kind last heeft van piepen en/of benauwdheid. Of wanneer uw kind 2 of 3 jaar oud is en géén luchtwegklachten heeft (gehad).

In een aantal specifieke situaties kan het zijn dat uw kind niet kan deelnemen aan het onderzoek, bijvoorbeeld als hij of zij bekend is met een andere chronische ziekte. Als u contact opneemt met de onderzoekers zullen wij deze specifieke situaties met u bespreken en bepalen of uw kind definitief mee kan doen.
Stap 1: verdeling groepen
Wij verdelen de kinderen met klachten die meedoen aan de studie in twee groepen:

Behandelgroep (50%): bij deze kinderen wordt de uitslag van de ademtest bekend gemaakt aan ouders en behandeld artsen.
Standaardzorg groep (50%): kinderen in deze groep krijgen de uitslag van de ademtest niet direct, deze wordt pas bekend bij een leeftijd van 6 jaar. Deze verdeling vindt plaats tijdens de eerste visite en wordt gedaan middels een automatische randomisatie vanuit de computer.

Stap 2: metingen
Aan het begin van het onderzoek wordt u uitgenodigd om naar het ziekenhuis te komen voor een meting. Een meting duurt maximaal 60 tot 90 minuten en bestaat uit verschillende onderdelen, namelijk: de ademtest, een longfunctietest, het invullen van vragenlijsten, verzamelen van slijm uit de neus/keelholte, en het inleveren van ontlasting van uw kind. Onze ervaring vanuit eerdere onderzoeken is dat deze metingen meestal als weinig belastend worden ervaren. Elk jaar worden deze metingen herhaald. Ook willen we helemaal aan het begin en aan het einde van het onderzoek bloed afnemen bij uw kind. Hierin zit een allergietest, waarvan de uitslag altijd met u en uw behandeld arts zal worden gedeeld

Naast het deelnemen aan de metingen, willen wij ook medische gegevens verzamelen uit het dossier van uw kind. Het gaat hier onder andere over gegevens betreffende medicatiegebruik, groei, en klachten gerelateerd aan het onderwerp van dit onderzoek.

Stap 3: vragenlijsten
Om de 3 maanden zal u gevraagd worden via een website vragenlijsten in te vullen. Deze vragenlijst gaat over de gezondheid en ziektes van uw kind in het algemeen, en over de aanwezigheid van recente luchtwegklachten bij uw kind.

Aan het einde van het onderzoek worden alle uitslagen met u en uw behandeld arts gedeeld.
Wij vragen u om in de vier weken voor de eerste ademtest indien mogelijk geen onderhoudsmedicatie aan uw kind te geven. Met onderhoudsmedicatie bedoelen wij het pufje wat uw kind dagelijks gebruikt (bijvoorbeeld: flixotide, Qvar, Seretide). Het is belangrijk het stoppen van de medicatie altijd eerst met uw huisarts of kinderarts te bespreken. Mocht u niet kunnen stoppen met de onderhoudsmedicatie, dan kunt u alsnog meedoen aan dit onderzoek.
Het onderzoek stopt als uw kind 6 jaar is. Het zal dus maximaal 4 jaar duren.
Het voordeel kan zijn dat door het onderzoek de diagnose duidelijker wordt. Ouders en kinderen in de ‘behandelingsgroep’ krijgen deze uitslag aan het begin van het onderzoek. In de standaard zorggroep worden alle uitslagen aan het einde van het onderzoek bepaald en aan ouders en behandelend dokter meegedeeld. Het nadeel is dat u en uw kind jaarlijks naar het ziekenhuis moeten komen en dat u gevraagd wordt tussendoor de vragenlijsten in te vullen.

Als uw kind (met of zonder klachten) deelneemt aan het onderzoek, dragen uw kind en u zo bij aan de laatste stap tot het toepassen van de ademtest in het dagelijks gebruik. Wij denken dat daar in de toekomst veel kinderen mee geholpen zullen zijn.

Deze inhoud is gedeactiveerd totdat cookies zijn geaccepteerd

Informatie voor zorgprofessionals

De ADEM2 studie is een randomised controlled trial (RCT) waarbij piepende/zagende peuters worden gerandomiseerd in een interventiegroep en een controlegroep. De interventiegroep ontvangt de ademtest uitslag (zowel ouders als huisarts), waarbij de waarschijnlijkheidsdiagnose ‘astma’ óf ‘viral wheeze/episodisch piepen’ wordt gegeven met daarbij behorende behandeladviezen. Bij de waarschijnlijkheidsdiagnose astma kan je optimale astmacontrole nastreven en evt. behandeling intensiveren, bij een ‘viral wheeze’ diagnose zal je wat meer terughoudend zijn met inhalatiecorticosteroïden (ICS) of wellicht eerder ICS stoppen. In de controlegroep wordt de ademtest wel afgenomen maar niet direct bepaald. Alle peuters worden opgevolgd tot de leeftijd van 6 jaar. Daarbij wordt gekeken hoe het met de gezondheid van deelnemer gaat middels vragenlijsten, longfunctie bij een jaarlijks bezoek tot de leeftijd van 6 jaar.

Daarnaast wordt er ook gekeken naar de pathogenetische oorzaken in het ontwikkelen van astma in bij deze jonge kinderen. Er zal worden gekeken naar het microbioom (nasale swabs en feaces), bloed (immunologische cellen, genexpressie en epigenetica), om zo een uitgebreider inzicht te krijgen in het ontstaan van astma.
Er zijn in Nederland drie centra waarbij de metingen worden uitgevoerd, het hoofdonderzoekcentrum Medisch Universitair Centrum Maastricht, het Radboud Universitair Medisch Centrum en het Universitair Medische Centrum Groningen. Daarbij werken we samen met wervende centra zoals perifere ziekenhuizen, huisartsenpraktijken, huisartsenposten en consultatiebureaus.
1. Klaassen EM, van de Kant KD, Jöbsis Q, van Schayck OC, Smolinska A, Dallinga JW, van Schooten FJ, den Hartog GJ, de Jongste JC, Rijkers GT, Dompeling E. Exhaled biomarkers and gene expression at preschool age improve asthma prediction at 6 years of age. Am J Respir Crit Care Med. 2015 Jan 15;191(2):201-7.
2. Smolinska A, Klaassen EM, Dallinga JW, van de Kant KD, Jobsis Q, Moonen EJ, van Schayck OC, Dompeling E, van Schooten FJ. Profiling of volatile organic compounds in exhaled breath as a strategy to find early predictive signatures of asthma in children. PLoS One. 2014 Apr 21;9(4):e95668. doi: 10.1371/journal.pone.0095668.
3. Bannier MA, van de Kant KD, Jöbsis Q, Dompeling E. Biomarkers to predict asthma in wheezing preschool children. Clin Exp Allergy. 2015 Jun;45(6):1040-50.
Inclusie criteria voor kinderen met klachten zijn:
- Leeftijd 2-3 jaar
- Aanwezigheid van klachten van piepen en/of benauwdheid geobjectiveerd door een arts en/of verpleegkundige
Exclusie criteria voor de studie zijn:
- <1 maand voor de ademtest het gebruik van systemische corticosteroïden en/of antibiotica
- Bekend met andere chronisch inflammatoire ziekte dan astma (bijvoorbeeld IBD, auto-immuunziektes of reumatische artritis)
- Bekend met andere chronische ziekte dan astma (bijvoorbeeld cardiale ziekte, congenitale longziekte, nier- of leverziekte)
- Verstandelijke handicap/ onmogelijk om de studie procedures uit te voeren
Mocht u twijfelen over een specifieke patiënt, aarzel dan niet om contact op te nemen met de onderzoekers