Nieuw Beweegonderzoekfonds Limburg anders dan alle anderen
Rob Vanwersch, programmamanager Beweeghuis en directeur ontwikkeling en fondsenwerving bij BOFL:
'Nieuwe inkomstenbronnen aanboren op het gebied van gezondheid en sociaal maatschappelijk terrein'
“Vanuit het zorgnetwerk Beweeghuis zijn we sinds 2017 heel vernieuwend bezig met de zorg rondom bewegen en vitaliteit, maar het is telkens zoeken naar financiële middelen om onderzoek en nieuwe initiatieven te bekostigen. Met de komst van dit fonds hopen we toegang te krijgen tot meer bronnen, zowel op het gebied van gezondheid als op sociaal maatschappelijk terrein. We weten immers dat meer bewegen niet alleen leidt tot fysieke voordelen, maar ook sociaal maatschappelijk gezien veel positieve effecten heeft. Denk aan het bevorderen van sociale contacten, het tegengaan van eenzaamheid en bestrijden van depressies. Door de focus die ligt op preventie – dit in tegenstelling tot de anderen fondsen waar het met name om onderzoek naar behandelmethoden gaat – hopen we bovendien bedrijven aan te spreken die een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen en vitaliteit van hun medewerkers en hun omgeving hoog op de agenda hebben staan. Zodat we hierin samen kunnen optrekken.
Tim Boymans, orthopedisch chirurg bij Maastricht UMC+ en medisch-directeur van het Beweeghuis:
'Onderzoek doen waar de eindgebruiker daadwerkelijk iets aan heeft'
“Laten we vooral geen onderzoek doen om onderzoek te doen, maar onderzoek doen dat ertoe doet; waar de eindgebruiker daadwerkelijk iets aan heeft. In mijn ogen is dat een belangrijke aanleiding om dit Beweegfonderzoekfonds te starten. Als orthopedisch chirurg word ik dagelijks geconfronteerd met de problemen die zich voordoen als gevolg van beweegarmoede. Een serieuze bedreiging voor onze samenleving. De kloof en afstand tot dagelijkse beweging wordt voor bepaalde kwetsbare doelgroepen steeds groter. Dit als gevolg van allerhande financiële en sociaal maatschappelijke oorzaken. Onderschat daarnaast ook niet hoe voor ons allemaal geldt dat we soms vergeten lijken te zijn hoe we moeten bewegen. We zitten voortdurend op onze smartphone en verplaatsen ons met een e-bike. De effecten daarvan zijn steeds meer zichtbaar. De cijfers liegen er niet om, zeker hier in Limburg. Naast hart- en vaatziekten, kanker, geestelijke gezondheidszorg en chronische ziekten heeft Maastricht UMC+ gezondheidsbevordering en preventie niet voor niets tot een speerpunt gemaakt. Elk speerpunt heeft een eigen fonds. Bewegen & vitaliteit had dat tot voor kort nog niet. Met dit nieuwe Beweegonderzoekfonds Limburg is die vertaalslag naar een fonds voor wetenschappelijk onderzoek nu gemaakt en kunnen we aan de slag en het thema bewegen concreet aanpakken. Want, als je bewegen aanpakt, hebben de andere fondsen, gericht op aandoeningen die een gevolg kunnen zijn van gebrek aan bewegen, daar uiteindelijk ook baat bij. Hoe mooi is dat!”
Joyce Roumen, coördinator combinatiefunctionarissen bij Maastricht Sport en projectleider bij het Beweeghuis:
'Nog eerder en makkelijker de wijk in om te signaleren en stimuleren”
“De komst van het fonds biedt ons nog meer mogelijkheden om vroegtijdig te signaleren en mensen te enthousiasmeren om in beweging te komen. In de aandachtswijken komen wij immers toch al vrijwel dagelijks vanwege ons brede beweegaanbod voor jong en oud op die plekken. Door de inzet van het fonds kunnen we echter op een grotere schaal en in een breder netwerk inzetten op preventie. Dit willen we doen door de organisatie van de diverse events. Om te beginnen nog dit najaar met een kleinschalig event onder de noemer ‘Bewegen in de wijk’. Dit vindt plaats in vier wijken in Maastricht en is bedoeld om mensen te laten kennismaken met het beweegaanbod in de wijk. Denk daarbij aan laagdrempelige activiteiten als een wandeling in de wijk, health check en workshops op het gebied van leefstijl en bewegen. Volgend jaar staat het eerste grootschalige event op de planning: de ‘Pieter Challenge’ waarbij deelnemers worden klaargestoomd om in juni de laatste kilometers van het Pieterpad te wandelen. Aan dit event wordt onderzoek gekoppeld om meer te weten te komen over de fysieke en mentale situatie van de deelnemers. Uiteraard hebben we ook oog voor het duurzaam in beweging houden van deze personen na de challenge. De kennis en ervaring die wij met deze events en andere activiteiten vanuit het fonds vergaren willen we delen met soortgelijke organisaties in de andere Limburgse gemeenten. “
Annemieke Fastenau, projectleider onderwijs en opleiding bij het Beweeghuis:
'De koppeling tussen event en onderzoek maakt dit onderzoekfonds écht anders dan de anderen'
“In tegenstelling tot de academische onderzoeken die ik in het verleden vanuit Universiteit Maastricht heb gedaan, die veelal hun uitwerking vinden in publicaties en rapporten en nog weleens in een la dreigen te verdwijnen, gaan we vanuit dit fonds meteen heel concreet aan de slag. Door de events die we organiseren en waar we ons onderzoek direct aan koppelen, betrekken we de doelgroep er direct bij. Dat maakt dit onderzoekfonds echt anders. Bij de andere fondsen binnen de Health Foundation Limburg wordt met de events geld opgehaald voor onderzoek dat meestal binnen de muren van Maastricht UMC+ plaatsvindt. Met het onderzoek zoals we dat vanuit dit fonds gaan doen tijdens bijvoorbeeld de ‘Pieter Challenge’ stimuleren we mensen direct om in beweging te komen en verzamelen we tegelijkertijd relevante data: win win dus! De intensieve samenwerking met partijen als Maastricht Sport en Trajekt maakt het voor ons bovendien mogelijk om met een doelgroep in contact te komen die voor ons doorgaans moeilijk te bereiken is, maar die onze inzet keihard nodig heeft. Dat betekent dat we dus niet (alleen) vanuit Maastricht UMC+ werken, maar dat we ‘in het veld’ - vanuit de wijk - het onderzoek kunnen doen. Dat is echt uniek en zo ontzettend waardevol.”
Marjolein Luimes, opbouwwerker Trajekt:
'Beter nu inzetten op preventie dan later dweilen met de kraan open'
“Vanuit Trajekt worden wij vrijwel dagelijks geconfroneerd met mensen die een afstand hebben tot het reguliere beweegaanbod. Dat kan zijn om financiële redenen, maar ook uit schaamte, stress of cultureel oogpunt. Op dit moment zien we bijvoorbeeld dat mensen in het kader van kostenbesparing alleen een sumiere basisverzekering hebben. Voor deze groep is een gezonde leefstijl van levensbelang. Meer en beter kunnen bewegen, leidt tot een betere gezondheid en vaak tot meer sociale contacten. Men kan zo langer zelfstandig meedoen in de maatschappij. Helaas ontbreken de kennis en mogelijkheden vaak om dit te realiseren. Vanuit onze signalerende functie als opbouwwerker zijn wij dagelijks in de wijk en kunnen optreden als ‘de oren en ogen’ voor het fonds en actief werven. Ook hopen we met de komst van dit fonds in de toekomst een nog meer actieve rol te kunnen spelen bij verwijzingen naar het ‘Beweeg Bewust programma’ in Maastricht. Ons motto? Beter nu samen nog meer en intensiever inzetten op preventie dan later dweilen met de kraan open.”
Het Beweegonderzoekfonds Limburg is op 22 juni 2023 officieel gelanceerd in Maastricht. Het ziekenhuis is daarmee het eerste universitair medisch centrum waaraan een fonds verbonden is dat zich middels beweegprogramma’s voor en met de inwoners in de regio richt op preventie en vitaliteitsbevordering. “Met dit fonds willen wij als academisch centrum met preventie hoog in het vaandel nóg meer bijdragen aan een vitale Limburgse samenleving waarin iedereen kan meedoen,” aldus prof. dr. Stef Kremers, bestuurslid MUMC+, hoogleraar Gezondheidsbevordering en betrokken bij het Beweegonderzoekfonds Limburg.