Nieuwe methode voor borstreconstructie na onderzoek Maastricht UMC+

Volledige borstreconstructie met eigen vetweefsel effectief, veilig en vanaf 1 januari 2023 vergoed

Onderzoek heeft aangetoond dat het veilig is om een geamputeerde borst volledig te reconstrueren met het eigen vetweefsel. Patiëntes die voor deze nieuwe behandeling kozen, hebben bovendien uiteindelijk een betere kwaliteit van leven dan bij andere vormen van borstreconstructie. De borstreconstructie met eigen vetweefsel wordt vanaf 1 januari 2023, onder bepaalde voorwaarden, vergoed door de zorgverzekeraars.

De afgelopen jaren onderzocht een team, onder leiding van het Maastricht UMC+, deze behandeling in een grootschalige studie met de naam BREAST Trial I & II. De afgelopen jaren publiceerden de onderzoekers in verschillende wetenschappelijke tijdschriften over dit onderzoek.

Borstreconstructie
Bij een deel van de vrouwen met borstkanker is het verwijderen van een gehele borst de beste behandeling. Ook komt het voor dat vrouwen hun borsten preventief laten verwijderen, omdat ze als drager van een bepaald gen verhoogd risico hebben op borstkanker. Voor het reconstrueren van de verwijderde borst waren tot nu toe twee methodes. Ten eerste het plaatsen van een implantaat, ofwel siliconen prothese. Maar deze methode is niet in alle gevallen geschikt, bijvoorbeeld als de patiënte radiotherapie moet of heeft ondergaan. Ten tweede is er een borstreconstructiemethode met een vrije lap, zoals de zogenaamde DIEP lap. Hiervoor wordt huid- en vetweefsel weggenomen van de buik en op de plaats van de borst teruggeplaatst. Deze methode heeft als nadeel dat de operatie zo’n zes tot acht uur duurt en een permanent litteken op de buik achterlaat.

Eigen vetweefsel
De huidige beschikbare borstreconstructiemethodes kennen grote nadelen, waardoor sommige patiënten geen borstreconstructie willen of kunnen krijgen. Daarom leidde het Maastricht UMC+ het onderzoek naar een nieuwe derde methode: lipofilling, ofwel het gebruik van eigen vetweefsel. Bij deze behandeling zuigt de plastisch chirurg vet weg uit bijvoorbeeld de heup, dijbenen of buik en injecteert deze vetten in de borst. Lipofilling wordt al toegepast voor het opvullen van oneffenheden na een eerdere reconstructie of voor gedeeltelijke (borst)reconstructies, maar voor een volledige borstreconstructie was nog niet aangetoond dat het veilig en effectief was.

Vergelijking
De onderzoekers vergeleken 91 patiëntes die een reconstructie met eigen vetweefsel ondergingen met 80 patiëntes die een implantaat kregen. De eerste groep had na de operatie een aanmerkelijk hogere kwaliteit van leven, omdat ze tevredener waren met de borsten, hun fysieke welzijn en de uitkomsten van de behandeling. Ook werden er geen aanwijzingen gevonden dat de reconstructie met eigen vetweefsel onveilig is.

Vergoeding
Onderzoeksleider en plastisch chirurg Andrzej Piatkowski is enthousiast over de behandeling en onderzoeksresultaten: ‘voor veel patiënten is een goede borstreconstructie na een borstkankerbehandeling van onschatbare waarde. Het is essentieel voor het zelfvertrouwen en de kwaliteit van leven. Maar het is duidelijk dat om verschillende redenen de huidige methoden niet voor iedere patiënte geschikt zijn. Daarom is het een grote stap voorwaarts voor borstkankerpatiëntes dat we deze volledige borstreconstructie met eigen vetweefsel voor een grote groep kunnen aanbieden als door de zorgverzekering vergoedde optie. ‘

Vanaf 1 januari 2023 vergoed
Op 19 december 2022 heeft het Zorginstituut Nederland bekend gemaakt dat de borstreconstructie met eigen vetweefsel vanaf 1 januari wordt vergoed, onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden voor het passend verlenen van deze zorg staan in een ‘waarborgendocument’, dat is opgesteld met de beroepsgroep van plastisch chirurgen, patiëntvertegenwoordigers en zorgverzekeraars. Een belangrijk criterium om de behandeling te kunnen krijgen is dat de patiënte géén radiotherapie ondergaat of heeft ondergaan.

Samenwerking
Het onderzoek is een jarenlange samenwerking tussen diverse centra: Alexander Monro Ziekenhuis, Rijnstate, Medisch Centrum Leeuwarden, Borstkliniek Oost-Nederland, Amsterdam UMC, Amphia Ziekenhuis, VieCuri Medisch Centrum en Maastricht UMC+. Het Maastricht UMC+ is, als grootste centrum voor borstreconstructies in Nederland, coördinator van het onderzoek.

Andrzej Piatkowski

Foto: plastisch chirurg en onderzoeksleider dr. Andrzej Piatkowski

Sluit de enquête